• 06/06/2022
  • Quản lý kế toán
  • Nguyên tắc phù hợp là một trong những nguyên tắc cơ bản trong kế toán, vì thế nên việc các kế toán viên phải nắm vững nguyên tắc này là rất quan trọng. Vậy nội dung và quy định của nguyên tắc phù hợp là gì? Hãy để chúng tôi giúp bạn tiếp cận với nguyên tắc này một cách dễ hiểu nhất!


    Xem thêm một số bài viết liên quan:


     

    1. Khái niệm nguyên tắc phù hợp

     

    Nguyên tắc phù hợp trong tiếng Anh có tên gọi là Matching Principle. Nguyên tắc này yêu cầu doanh thu và chi phí của đơn vị kế toán phải được ghi nhận một cách tương ứng trong cùng một kỳ, nhằm đảm bảo việc xác định kết quả kinh doanh của kỳ kế toán được chính xác và tin cậy.

    Theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) số 01, nguyên tắc phù hợp thể hiện việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp với nhau: 

     

    Như vậy, chi phí được ghi nhận trong kỳ theo nguyên tắc phù hợp là toàn bộ các khoản chi phí liên quan đến việc tạo ra doanh thu và thu nhập của kỳ đó không phụ thuộc khoản chi phí đó được chi trả ra trong kì nào.

    Để hiểu rõ hơn về nguyên tắc phù hợp là gì, hãy tham khảo một số ví dụ sau:

    Ví dụ 1: Xuất kho công cụ dụng cụ sử dụng cho 2 tháng, giá trị công cụ dụng cụ xuất kho 30 triệu đồng. Trong trường hợp này theo nguyên tắc phù hợp, giá trị công cụ dụng cụ được ghi nhận vào chi phí 1 kỳ chỉ có 15 triệu đồng, phần còn lại chỉ được ghi nhận ở kỳ tiếp theo.

    Ví dụ 2: Tháng 1 thu tiền cho thuê nhà cho quý 1 là 6 triệu đồng, mặc dù tiền thu được ở Tháng 1 là 6 triệu đồng, tuy nhiên theo nguyên tắc phù hợp, doanh thu ghi nhận phải đúng kỳ. Do vậy, tháng 1 này chỉ ghi vào doanh thu 2 triệu đồng, phần còn lại được ghi vào doanh thu chưa thực hiện và phân bổ dần cho các tháng tiếp theo.

     

    Khái niệm nguyên tắc phù hợp

    Nguyên tắc phù hợp thể hiện việc ghi nhận chi phí khi doanh thu đã được ghi nhận

     

    Nguyên tắc phù hợp được vận dụng vào việc trích khấu hao TSCĐ định kỳ; phân bổ công cụ dụng cụ; phân bổ doanh thu chưa thực hiện… Các công việc tính toán, theo dõi này hiện nay được hỗ trợ hoàn toàn bởi phần mềm kế toán, kế toán không còn phải “quay vòng” trong những file excel rối rắm, dễ sai sót và mất nhiều thời gian tổng hợp.

     

    2. Nguyên tắc phù hợp có vai trò quan trọng

     

    Cơ sở của nguyên tắc phù hợp là kỳ kế toán. Do đó hạch toán chi phí phải căn cứ vào thời gian đem lại doanh thu cho doanh nghiệp. Điều này là hết sức cần thiết cho doanh nghiệp tính toán chính xác thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp, làm căn cứ để tính thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp cho nhà nước.

    Quy định hạch toán phù hợp giữa doanh thu và chi phí nhằm xác định và đánh giá đúng kết quả kinh doanh của từng thời kỳ kế toán giúp cho các nhà quản trị có những quyết định kinh doanh đúng đắn và có hiệu quả.

     

    3. Điều kiện của nguyên tắc phù hợp

     

    Nguyên tắc phù hợp chỉ có thể áp dụng trong điều kiện kế toán dồn tích. Trong VAS 01, cơ sở dồn tích được định nghĩa như sau:

    Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp liên quan đến tài sản, nợ phải trả, nguồn vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí phải được ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc tương đương tiền. Báo cáo tài chính lập trên cơ sở dồn tích phản ánh tình hình tài chính của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện tại và tương lai.

    Như vậy, cơ sở dồn tích yêu cầu việc ghi nhận và báo cáo về tài sản, nguồn vốn, doanh thu và chi phí dựa trên cơ sở nghiệp vụ kinh tế phát sinh chứ không phải dựa trên cơ sở thu tiền hay chi tiền.

    Có thể thấy, nguyên tắc phù hợp có quan hệ mật thiết với việc ghi nhận chi phí và doanh thu. Trong VAS 01, ghi nhận doanh thu và thu nhập khác được quy định như sau:

    Doanh thu và thu nhập khác được ghi nhận trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh khi thu được lợi ích kinh tế trong tương lai có liên quan tới sự gia tăng về tài sản hoặc giảm bớt nợ phải trả và giá trị gia tăng đó phải xác định được một cách đáng tin cậy.

    Như vậy, khi đã xác nhận chắc chắn khoản doanh thu đó được ghi nhận, chi phí cũng mới được ghi nhận theo nguyên tắc phù hợp.

     

    4. Minh họa về áp dụng nguyên tắc phù hợp vào hạch toán

     

    Các minh họa điển hình cho áp dụng nguyên tắc phù hợp trong chế độ kế toán Việt Nam có thể kể đến như:

     

    Quy định về trích trước giá vốn của bất động sản:

    Theo điều 89, Thông tư 200, Trường hợp doanh nghiệp là chủ đầu tư kinh doanh bất động sản, khi chưa tập hợp được đầy đủ hồ sơ, chứng từ về các khoản chi phí nhưng đã phát sinh doanh thu nhượng bán bất động sản thì được trích trước một phần chi phí để tạm tính giá vốn hàng bán. 

    Khi tập hợp đủ hồ sơ, chứng từ hoặc khi bất động sản hoàn thành toàn bộ, doanh nghiệp phải quyết toán số chi phí đã trích trước vào giá vốn hàng bán. Phần chênh lệch giữa số chi phí đã trích trước cao hơn số chi phí thực tế phát sinh được điều chỉnh giảm giá vốn hàng bán của kỳ thực hiện quyết toán. 

    Việc trích trước chi phí để tạm tính giá vốn bất động sản phải tuân thủ theo các nguyên tắc sau: Doanh nghiệp chỉ được trích trước chi phí để tạm tính giá vốn hàng bán cho phần bất động sản đã hoàn thành, được xác định là đã bán trong kỳ và đủ tiêu chuẩn ghi nhận doanh thu.

    – Số chi phí trích trước được tạm tính và số chi phí thực tế phát sinh được ghi nhận vào giá vốn hàng bán phải đảm bảo tương ứng với định mức giá vốn tính theo tổng chi phí dự toán của phần hàng hóa bất động sản được xác định là đã bán (được xác định theo diện tích). Đây chính là biểu hiện của nguyên tắc phù hợp, doanh thu – chi phí ghi nhận trong cùng một kỳ.

    Quy định về ghi nhận chi phí trước hoạt động

    Theo Điều 47 Thông tư 200 thì các chi phí trước hoạt động như chi phí thành lập doanh nghiệp, chi phí đào tạo nhân viên và chi phí quảng cáo phát sinh trong giai đoạn trước hoạt động của doanh nghiệp mới thành lập, hay các chi phí cho giai đoạn nghiên cứu, chi phí chuyển dịch địa điểm có thể vốn hóa là tài sản (chi phí trả trước) để phân bổ (không quá 3 năm).

    Việc vốn hóa các chi phí trên dựa vào việc vận dụng nguyên tắc phù hợp: Các khoản chi này liên quan đến việc tạo ra doanh thu các kỳ sau nên cần được ghi nhận vào tài sản để phân bổ dần vào vào các kỳ có doanh thu (vì doanh thu liên quan đến các chi phí này chưa phát sinh trong kỳ phát sinh chi phí).

     

    Ban biên tập 1BOSS

     

    Các phần mềm kế toán miễn phí dành cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.

     

    1BOSS cung cấp gói các giải pháp toàn diện kết hợp bởi sự hiểu biết tinh thông trong quản lý và điều hành. Kết hợp cùng kinh nghiệm triển khai và ứng dụng từ những best practice từ các doanh nghiệp đầu ngành. Với công nghệ hiện đại, giao diện thân thiện, kích hoạt và dùng ngay với chi phí vô cùng hợp lý. Được nghiên cứu và thiết kế và tham vấn chuyên sâu, ứng dụng các khoa học, nghệ thuật hiện đại. 

    Giải pháp quản lý doanh nghiệp 4.0 của 1BOSS gồm có:  

     

    Các phần mềm kế toán miễn phí dành cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.

    Bài viết khác
    Phần mềm kế toán cho ngành thực phẩm có tính năng gì ?
    Phần mềm kế toán cho ngành thực phẩm có tính năng gì ?
    • 11/07/2023

    Cho dù là doanh nghiệp thực phẩm hay doanh nghiệp sản xuất; thì chúng đều sở hữu những đặc điểm nghiệp vụ công việc có phần giống nhau. Tuy nhiên, trong ngành thực phẩm sẽ tồn tại những lưu ý sau đây. Doanh nghiệp cần để tâm tới để bộ phận kế toán ngành thực phẩm có thể quản lý công việc tài chính được tốt. Trong bài viết này, hãy cùng 1BOSS tìm hiểu tại khó khăn của kế toán ngành thực phẩm và cách giải quyết với phần mềm kế toán.

     

    Doanh nghiệp SME nên sử dụng phần mềm kế toán online hay offline
    Doanh nghiệp SME nên sử dụng phần mềm kế toán online hay offline
    • 29/12/2022

    Một bài toán khá đau đầu cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện nay đó chính là việc lựa chọn sử dụng giữa phần mềm kế toán chuyên nghiệp và công cụ quản lý dữ liệu kế toán miễn phí Excel. Khi đã quyết định sử dụng phần mềm kế toán chuyên nghiệp cho doanh nghiệp, câu hỏi khó nhất là lựa chọn giữa phần mềm kế toán online và offline. Qua bài viết này, 1BOSS sẽ giúp bạn đưa ra đáp án cho những câu hỏi trên.

    7 tiêu chí lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp cho doanh nghiệp
    7 tiêu chí lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp cho doanh nghiệp
    • 22/12/2022

    Để quản lý tốt hệ thống kế toán, hỗ trợ công tác quản lý doanh nghiệp, tối ưu hóa lợi nhuận, tăng trưởng và phát triển, doanh nghiệp phải lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều nhà cung cấp phần mềm trong và ngoài nước. Bộ phận kế toán cần biết những tiêu chí lựa chọn phần mềm kế toán nhằm phát huy hiệu quả tối đa. 

     

    Tài sản ngắn hạn là gì? Nội dung và ý nghĩa của tài sản ngắn hạn
    Tài sản ngắn hạn là gì? Nội dung và ý nghĩa của tài sản ngắn hạn
    • 06/07/2022

    Tài sản ngắn hạn là gì? Trong khá nhiều trường hợp, tài sản ngắn hạn có vai trò quan trọng trong hoạt động vốn của doanh nghiệp. Tài sản ngắn hạn thể hiện khả năng về tài chính trong thời gian ngắn của doanh nghiệp. Cùng 1BOSS tìm hiểu trong bài viết sau để nắm rõ hơn về loại sản này và cách phân biệt với tài sản dài hạn.

    Danh mục hệ thống tài khoản kế toán đầy đủ, chính xác nhất
    Danh mục hệ thống tài khoản kế toán đầy đủ, chính xác nhất
    • 03/07/2022

    Hệ thống tài khoản kế toán được quy định giúp các kế toán viên giữa nhiều đơn vị hành chính nhà nước với doanh nghiệp dễ dàng trao đổi và kiểm duyệt sự chuẩn xác. Sau đây là danh mục hệ thống tài khoản đầy đủ nhất theo quy định.

    ĐĂNG KÝ NHẬN THÔNG TIN

    Để lại email của bạn chúng tôi sẽ gửi đến cho bạn các thông tin chuyên mục hấp dẫn

    Chọn chuyên mục
    Tăng trưởng vượt bậc - Xây dựng lợi thế cạnh tranh riêng cùng 1BOSS
    Đăng ký Trải nghiệm ngay

    Vui lòng điền các thông tin dưới đây. Chúng tôi sẽ liên hệ lại trong 24h làm việc

    • Điện thoại: 0345 948 949
      Hotline: 0345 913 913
    • Địa chỉ: Tòa nhà JVPE, CVPM Quang Trung, Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh
    Chọn giải pháp / sản phẩm
    Giải pháp
    Sản phẩm
    Đăng ký trải nghiệm 1boss

    Vui lòng điền các thông tin dưới đây. Chúng tôi sẽ liên hệ lại trong 24h làm việc

    • Điện thoại: 0345 948 949
      Hotline: 0345 913 913
    • Địa chỉ: Tòa nhà JVPE, CVPM Quang Trung, Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh
    Thiết lập thông tin trải nghiệm
    Chọn giải pháp / sản phẩm
    Giải pháp
    Sản phẩm
    .1boss.vn