Tham khảo một số bài liên quan:

• Vốn chủ sở hữu là gì? Thông tin đầy đủ về vốn chủ sở hữu
• IFRS là gì? Thông tin quan trọng cần biết về chuẩn mực IFRS
• Tất tần tật về hệ thống thông tin kế toán

1. Thông tin chung về nợ phải trả

Nợ phải trả (liabilities) là nghĩa vụ nợ hiện tại phát sinh từ các sự kiện đã qua của doanh nghiệp. Đồng thời, việc thanh toán khoản phải trả này dẫn đến doanh nghiệp bị giảm sút về lợi ích kinh tế. (theo VAS01)

Đây là những khoản mà doanh nghiệp đang chiếm dụng hay sử dụng được của tổ chức, cá nhân khác trong và ngoài doanh nghiệp để hình thành nên nguồn vốn cho mình. 

Các khoản nợ phải trả thường gặp nhất ở các doanh nghiệp như: phải trả nhà cung cấp khi mua hàng hóa, dịch vụ đầu vào; các khoản vay nợ ngân hàng ngắn hạn, dài hạn; các khoản lương, thưởng của người lao động…

Có nhiều cách để thanh toán các nghĩa vụ hiện tại như: Trả bằng tài khoản khác, trả bằng tiền, thay thế nghĩa vụ này bằng nghĩa vụ khác, cung cấp dịch vụ, chuyển đổi nghĩa vụ nợ phải trả thành vốn chủ sở hữu…

Nợ phải trả là gì?

Cách tính nợ phải trả bình quân

Nợ phải trả bình quân được tính theo công thức:

Nợ phải trả bình quân tháng = Tổng dư khoản mục Tổng nợ phải trả trên bảng cân đối kế toán cuối mỗi ngày/tổng số ngày trong tháng.

Ý nghĩa tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu - D/E

Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu – D/E cho biết mức độ rủi ro về cách thức vận hành cũng như thiết lập vốn của một doanh nghiệp. Tỷ lệ D/E phản ánh số nợ một doanh nghiệp đang dùng để điều hành đòn bẩy tài chính và hoạt động kinh doanh. D/E được tính bằng cách lây tổng nợ phải trả của công ty chia cho vốn chủ sở hữu của cổ đông.

Đòn bẩy tài chính trong doanh nghiệp

Đòn bẩy tài chính (Financial Leverage – FL) phản ánh mức độ doanh nghiệp dùng vốn vay trong tổng nguồn vốn của doanh nghiệp với mong muốn tăng tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu (ROE) hay thu nhập trên một cổ phần thường (EPS).

Để sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả, hạn chế rủi ro, một trong những điều quan là theo dõi chỉ số tài chính sát sao, chính xác. Thay vì mất thời gian làm thủ công, nhà quản trị có thể sử dụng Phần mềm kế toán online để có góc nhìn tổng quát, chính xác về tình hình tài chính của doanh nghiệp

2. Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến các khoản nợ phải trả

2.1. Quy mô nợ lớn hay nhỏ tùy thuộc vào tính chất của doanh nghiệp

Các khoản phải trả người bán và vay & nợ thuê tài chính thường chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nợ phải trả của doanh nghiệp.

Tùy thuộc vào quy mô hoạt động sản xuất, kinh doanh; chính sách hoạt động tài chính của DN sẽ dẫn đến quy mô nợ khác nhau. Chẳng hạn, doanh nghiệp đang cần phát triển, mở rộng sản xuất kinh doanh nên cần vay thêm vốn; hoặc DN tận dụng đòn bẩy tài chính để tăng hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu, lúc này quy mô nợ thường gia tăng và doanh nghiệp có nhiều khoản nợ phải trả hơn.

Một khoản phải trả đều đặn khác trong doanh nghiệp là lương của người lao động. Do đây là một khoản định kỳ, thời điểm thanh toán gần như không thay đổi, doanh nghiệp cần chủ động sắp xếp kế hoạch dòng tiền để đảm bảo thanh toán lương đầy đủ, đúng hạn, đảm bảo quyền lợi cho người lao động. 

2.2. Thời hạn thanh toán nợ của doanh nghiệp

Thời hạn thanh toán là giới hạn thời gian các doanh nghiệp có nghĩa vụ thanh toán một khoản nợ phải trả, thường là thời hạn thanh toán cho nhà cung cấp, thời hạn trả nợ gốc, lãi vay ngân hàng…

Với các khoản phải trả người bán, thời hạn thanh toán càng kéo dài giúp doanh nghiệp tận dụng vốn tốt hơn và giảm tải áp lực trả nợ. Tuy nhiên, điều này cũng là con dao hai lưỡi vì có thể ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp với các đối tác.

2.3. Chính sách thanh toán mà doanh nghiệp áp dụng

Chính sách giá là yếu tố do bên mua và bên bán tự thỏa thuận với nhau. Đàm phán được chính sách giá tốt sẽ giúp doanh nghiệp giảm được số nợ. Nhiều nhà cung cấp có các chính sách chiết khấu, khuyến mại tốt nếu mua nhiều hoặc thanh toán trước hạn. Doanh nghiệp cần tính toán để sắp xếp kế hoạch mua hàng, trả nợ có lợi nhất cho mình.

3. Lưu ý khi quản lý nợ phải trả để tránh những rủi ro không đáng có

Nếu không theo dõi và quản lý các khoản nợ một cách kỹ lưỡng, doanh nghiệp rất dễ gặp phải các vấn đề sau:

• Các khoản vay, nợ quá nhiều, cơ cấu nợ vay/vốn chủ sở hữu quá lớn vượt quá khả năng thanh toán.
• Không theo dõi được hạn trả nợ dẫn đến không chuẩn bị đủ dòng tiền dự trữ dẫn đến trả nợ muộn. Điều này có thể khiến các doanh nghiệp gặp phải các khoản phạt hợp đồng không nhỏ.
• Thanh toán sai, hạch toán nhầm cho các nhà cung cấp…

Như vậy, quản lý nợ phải tập trung vào hai nguyên tắc chính: Thanh toán đủ; Thanh toán đúng khoản và thanh toán đúng hạn.

Một số lời khuyên để doanh nghiệp quản lý công nợ hiệu quả

• Theo dõi chi tiết các khoản nợ theo: từng khoản mục; đơn hàng; hợp đồng vay; nhà cung cấp
• Phải đảm bảo theo dõi được cả giá trị nợ và hạn nợ. Định kỳ tuần, tháng, kế toán nên tổng hợp lại xem các khoản nợ nào sắp đến hạn thanh toán, giá trị bao nhiêu để kịp thời chuẩn bị thanh khoản dự trữ
• Cuối kỳ, nên đối chiếu lại với các nhà cung cấp, các bên cho vay để đảm bảo số liệu chính xác. Nếu có sự chênh lệch số liệu thì kế toán có thể sớm phát hiện và điều chỉnh.
• Doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch mua hàng, đàm phán các điều kiện thanh toán có lợi để đảm bảo tỷ lệ nợ là tối ưu.

Tổng kết

Qua bài viết trên, chúng ta có thể thấy nợ phải trả là một trong những nghĩa vụ tài chính mà doanh nghiệp phải thực hiện trong hoạt động kinh doanh. Điều này giúp doanh nghiệp xây dựng mối quan hệ với đối tác, khách hàng,.. tốt đẹp hơn. Từ đó phát triển hoạt động kinh doanh cũng thuận lợi hơn.

Ban biên tập 1BOSS

1BOSS cung cấp gói các giải pháp toàn diện kết hợp bởi sự hiểu biết tinh thông trong quản lý và điều hành. Kết hợp cùng kinh nghiệm triển khai và ứng dụng từ những best practice từ các doanh nghiệp đầu ngành. Với công nghệ hiện đại, giao diện thân thiện, kích hoạt và dùng ngay với chi phí vô cùng hợp lý. Được nghiên cứu và thiết kế và tham vấn chuyên sâu, ứng dụng các khoa học, nghệ thuật hiện đại. 

Giải pháp quản lý doanh nghiệp 4.0 của 1BOSS gồm có:  

• 1BOSS SUPERAPPS Siêu ứng dụng quản lý doanh nghiệp​ 
  • Văn phòng điện tử 
  • ​Quản lý quan hệ khách hàng
  • Quản lý đơn hàng 
  • Quản lý kho 
  • Quản trị nhân sự 
• 1BOSS OFFICE+ Văn phòng điện tử
  • ​Mạng xã hội nội bộ doanh nghiệp
  • Văn phòng thông minh 
  • Tài nguyên chia sẻ
  • Quản lý công việc
  • Quản lý dự án
  • Siêu ứng dụng văn phòng điện tử
• 1BOSS CRM+ Quan hệ khách hàng
  • ​Marketing tự động
  • Quan hệ khách hàng
  • Chăm sóc khách hàng
  • Siêu ứng dụng quản lý quan hệ khách hàng
• 1BOSS OP+ Quản lý đơn hàng 
  • Quản lý đơn hàng bán
  • Quản lý đơn hàng mua
  • Siêu ứng dụng quản lý đơn hàng
• 1BOSS WH+ Quản lý kho 
  • Quản lý kho thông minh
  • Siêu ứng dụng quản lý kho